Positie in beeld

Nestlers beeldhouwwerk bestaat uit een 30 cm dikke staalplaat waaruit een ellipsvorm van 180 cm hoog en 240 cm breed in twee delen is uitgesneden, zodanig dat twee ellipssegmenten van verschillende grootte ontstaan, die, samengevoegd, een complete ellipsvormige schijf vormen. Deze ellipssegmenten worden rechtop op hun smalle zijde geplaatst en zwaaien daarbij naar hun respectieve zwaartepunt. De positie waarin de ellipssegmenten blijven staan, gehoorzaamt in elk stuk opnieuw aan de voorwaarden van de zwaartekracht. De fragmenten, die een gemeenschappelijk zwaartepunt hebben wanneer ze samengevoegd zijn tot een volledige ellips, streven nu naar verschillende posities als gevolg van een veranderde fysieke conditie.

Afgezien van elkaar en rechtop geplaatst, vormen de twee ellipssegmenten een sculpturale groep vormen waarvan het logische verband niet noodzakelijkerwijs onmiddellijk duidelijk is voor het oog. Op het eerste gezicht lijken beide vormen nogal speels of willekeurig bepaald in hun verhouding tot elkaar. Het vereist een reconstructieve blik en een bijzondere belangstelling voor het creëren van vormen om het verband te zien tussen de verschillende gebogen contouren van de twee segmenten, die nu hun oorspronkelijke houding hebben opgegeven, en om de vroegere eenheid van de twee delen te kunnen herkennen. Nestler heeft beide gevormde delen op een 360 cm x 300 cm brede stalen plaat geplaatst die op de vloer ligt en ze met stalen pinnen op hun plaats vastgezet.

Positioneren en arresteren verstoren niet de indruk van een mogelijke veranderlijkheid van het plastische geheel. Nestler's opstellingen werken positief met het principe van veranderlijkheid, wat hier zoveel betekent als veranderlijkheid in de verhouding van de gegeven lichaamsdelen tot elkaar. Nestlers werken laten duidelijk zien dat elke verandering in de verhouding van de delen van het lichaam tot elkaar tot totaal verschillende formaties kan leiden, dat het principe van variatie dus een oorzaak is van zeer verschillende vormen, waarvan de respectieve vorm dan weer wordt gearticuleerd door de voorwaarden van het materiaal, zoals de zwaarte of de elasticiteit van ijzer. Van alle andere werken in de beeldencollectie van Viersen, die tot nu toe werken omvat van Anthony Cragg, Mark di Suvero, Erwin Heerich,K. H. Hödicke en David Lauer, Nestler's beeldhouwwerk is duidelijk anders. Toch zijn er in zijn beeldhouwwerk zeker raakpunten te ontdekken met de andere kunstenaars die in Viersen vertegenwoordigd zijn.

Het materiaal van Nestler is half afgewerkt, zoals ook Mark di Suvero gebruikt, maar net als Anthony Cragg gaat Wolfgang Nestler in zijn sculpturen uit van natuurlijke omstandigheden. In tegenstelling tot Anthony Cragg en meer vergelijkbaar met zijn leermeester Erwin Heerich, begint hij met eenvoudige sculpturale processen, waarvan de uniciteit en finaliteit de enige vormgevende factoren zijn totdat de sculptuur is geïnstalleerd. In een tweede werkstap, het opstellen van de uitgebrande delen en het slingeren ervan op het oppervlak, wordt een natuurwet, de zwaartekracht, direct een creatief moment. Het resultaat staat dan slechts vast.

Door de natuurwetten te integreren in de artistieke definitie van vorm, volgt Nestler een grote traditie in de beeldhouwkunst, vooral in de staalsculptuur. Alexander Calder en George Rickey begrepen hoe ze de wind, of liever de beweging van de lucht - ook al is het maar een briesje - in het bewegingsspel van hun stalen mobiles konden verwerken.

Zo hebben beiden onzichtbare, nauwelijks waarneembare krachten van de natuur waarneembaar gemaakt. Nestler tracht op een meer directe en onmiddellijke manier de fysieke condities van zijn vormen zelf te articuleren, en slaagt er daarbij in een schijnbare irrationaliteit op te roepen die de logische strengheid van zijn benadering opheft. Zijn resultaat lijkt speels, willekeurig en vrolijk. De zwaartekracht heeft in zijn werken nooit een bedreigend effect op het werk en de omgeving, zoals bijvoorbeeld het geval is bij Richard Sera. Er blijft een reikwijdte die groot genoeg is om creatief effectief te zijn zonder de natuur te insinueren als een opdoemende catastrofe achter alles.

Met de sculptuur van Wolfgang Nestler wordt de beeldencollectie van Viersen verrijkt met een belangrijk aspect van het hedendaagse artistieke werk. Het laat ons zien dat een rationele benadering niet alleen in staat is zich als iets totaal anders ten opzichte van de natuur te constitueren (vgl. het monument van Erwin Heerich in Viersen), maar ook constitutief natuurlijke condities kan incorporeren om vervolgens op speelse wijze te komen tot een eenheid van het abstracte en het natuurlijke, het logisch-theoretische en de onmiddellijke kracht van de natuur.